Caledonian Canal

Caledonian Canal            ofwel  The Great Glen

30 juni 2017        vrijdag                  Corpach/Fort William    logstand 1198

Vroeg opgestaan om met de eerste sluisschutting naar binnen te kunnen gaan. Frida belde om 8.01 uur de sluis en we zouden worden opgeroepen om geschut te worden. Een kleinere boot ging om 8.15 naar binnen en op aandrang van de kapiteinsvrouw voeren we van de mooring weg. Gelukkig maar want de sluiswachter had het verschrikkelijk druk (???) en was ons vergeten te contacten ook al omdat we aan een mooring lagen ipv aan het wachtpontoon. Na bij de sluis te hebben getankt moesten we wachten tot 10.30 wachten voordat we door de volgende twee sluizen omhoog konden. Samen met William met twee mannelijke bemanningsleden in een K&M (Uit Makkum) 46ft aluminium zeiljacht met een overvloed aan grote oranje stootbillen. Een prachtig schip en volgens William zijn de Hollanders de enige die schepen kunnen bouwen. Zij kwamen uit Poole (Zuid-Engeland) en hadden haast om naar Noorwegen te gaan. Alleen zij vonden de Noordzee een afschuwelijke (bruine en smerige) zee waardoor zij het oponthoud in  het Caledonian Canal maar voor lief namen.  Ook wij weer drie opmerkingen van mensen die onze boot zo mooi vonden. Aluminium ziet er voor een leek natuurlijk niet zo mooi uit. Met de twee zeilboten gingen we ook Neptune’s Staircase (8 sluisdeuren achterelkaar) onder toezicht van heel veel fotograferende toeristen verder omhoog.

William met een buffel van een boegschroef ging steeds voor.  Frida steeds op de wal met een landvast voor, terwijl een rijpe sluiswachterin de achterste landvast aan een haak deed. William gaf al eerder aan dat de Li-Jo-Ko er voortreffelijk uitzag en zich afvroeg waarom wij na 12 jaar nog geen schade dan wel roest hadden.  Ook de sluiswachterin op de wal gaf aan dat  kapitein van de Li-Jo-Ko een goede stuurman was. Ons antwoord; “op de wal is de kapitein nog beter” kwam op z’n Louis van Gaals niet helemaal over. Wij hebben dit natuurlijk allemaal afgeklopt want het tij kan snel keren en op een beschadiging zitten we absoluut niet te wachten. Na de Staircase was er toevallig nog een plekje vrij aan een noordelijke pontoon met alle faciliteiten terwijl aan de overkant alles ontbrak.

Na een uurtje te hebben gechild, fietsten we naar de regenhoofdstad Fort William (tevens grootste stad van de Hooglanden) om boodschappen te doen en om een inklapbare trapper voor de vouwfiets aan te schaffen. De twee fietsenzaken zijn m.n. gespecialiseerd in mountain bikes wat in de deze area een hype en wereldberoemd is, hadden geen trapper. In Fort William is een ook een standbeeld aangevende het einde van een wandelroute langs het Caledonian Canal. Een mooie toeristenstad.

01 juli 2017         zaterdag                              Fort William/Banavie

Een prachtige stofvrije dag deed ons besluiten om nog niet naar de  “Ben Nevis” (de hoogste berg van Schotland) te gaan maar om de trein te pakken naar Mallaig.  De treinreis is volgens Joost een aanrader en volgens ons niet voor niets uitgekozen als decor voor de films van Harry Potter. Fietsend naar het stationnetje in  Corpach waar de trein speciaal voor ons moest stoppen. Alleen in de middelste wagon was instappen mogelijk. We hadden natuurlijk ook met de “The Jacobite” stoomtrein, bekend van Harry Potter,  vanuit Fort William kunnen gaan.  Wij vonden deze reis, op dezelfde rails, £ 35 tegenover £ 14,20 pp te duur. De treinprijzen zijn door het succes van Harry Potter de laatste jaren wel wat opgeschroefd. De trein was vooral aan de sightseeing kant heel erg vol met mensen, om de mooiste plaatjes te kunnen schieten. We durfden het niet aan om een knikkebollende/slapende oude vrouw op de beste zitplaats te vragen om te ruilen met onze plek. Vooral bij het viaduct uit de 19e eeuw in de buurt van  Glenfinnan  werd op aanraden van de treinmachinist, de fototoestellen tevoorschijn gehaald.  

Eenmaal uit de trein gestapt komen we Cock en Henny uit Warmenhuizen tegen die wel met de stroomtrein waren gegaan. Zij moesten weer op retourreis. Snel een afspraak gemaakt voor een gezellige avond. Cock Hof, overal maar met name in de UK beter bekend als Colle komt uit een roemrijk Hoffen geslacht met Kerkbuurt als domicilie; residentieplaats van de vroegere gemeente Harenkarspel. In Mallaig,  een oud maar redelijk grote  vissersplaats is sinds een paar jaar een jachthaven. Op het industrieterrein een aantal jachten die ons inziens iets met rotsen te maken hadden gehad. Ook nu weer; over hoeveel jaar zullen ze daar nog liggen?? Na zevenen kwam het edele echtpaar met gebak waarna een gezellige avond volgde met de broodnodige tips van hun. Zij verbleven al een geruime week op de meest stofvrije (regent 300 van de 365 dagen vlg’s een local)  stad van Schotland. Ook zij hadden iedere avond de elektrakachel op de stand, high. Om elf uur moesten ze weer vertrekken vanwege de restricties op de camping alwaar ze verbleven.

02 juli 2017         zondag                 Fort William/Banavie

Ook nu weer wakker geworden met heerlijk regengeklater op het dek. Het geeft, met de kachel aan toch wel iets huiselijks. Her en der krioelden de rook uit de schoorstenen en met de geur van steenkool kon je mijmeren over de goede (gelukkig vervlogen)  oude tijd. Na de lunch zijn we ondanks de regen, met onze blauwe klapperende Actionponcho toch naar  Ben Nevis gefietst. We hadden er geen andere keuze omdat we het vermoeden hadden dat we de eerste maanden hier niet meer aanwezig zouden zijn. Een prachtige fietstocht door de bossen met de mooiste (kerst)dennen waarbij wij het hele fiets- en wandelpad voor ons zelf hadden. Bij de naaste gelegen berg was de Nevis Range. Hier waren ondanks de regen toch ook weer een aantal mountainbikers (diehards) actief. Bij de plaatselijke bikeverhuur was het rustig en toch nog even vragen voor een opvouwbare trapper. De eigenaar kon ons niet helpen maar had wel een paar (gratis) gloednieuwe smalle trappers die hij toch verving voor de huurfietsen.  Na een kwaliteitsinspectie te hebben gedaan van de kabels gingen we met de gondel 650 meter omhoog.  Deze gondels met fietsdragers achterop, worden ook veel gebruikt door mountainbikers die dan als een speer naar beneden gaan. Vandaag was het overal vanwege het herfstachtige weer vrij rustig, ook in het skiresort waar het overtollige personeel de tijd uitzat door met hun mobieltje te spelen. Ook in de winkel werden we niet gade geslagen door een in zichzelf gekeerde bezige mobielschuiver. Toch ondanks eerdere mededelingen dat het niet zo bijzonder zou zijn hebben we toch een mooie en interessante middag gehad. Klapperend in het blauw zijn we weer bootwaarts gekeerd.

03 juli 2017         maandag           Fort Augustus.                     logstand 1222

Vroeg uit de veren om 8.00 uur de eerste brug te halen om op tijd in Ford Augustus te zijn. Eenmaal om 15.00 uur daaraan  gekomen moesten we 1 ½ uur wachten voor we door de sluis (met 5 sluisdeuren).  Dit deed ons besluiten om een paar dagen te overnachten aan een pontoon voor de sluis met elektra. Na de sluis waren immers alleen maar pontoons zonder elektra.  Ook kregen we nog een reprimande omdat we met behulp van de genua (voorzeil) door de canal’s waren gegaan, wat volgens de regels niet zou mogen. Nadat we door het kleine maar  zeer toeristische Nessie-stadje waren gefietst besloten we de volgende dag meteen maar verder te gaan.

Het Caledonian Canal met 29 sluizen en 10 bruggen is 60 landmijl (50 zeemijl= bijna 100 km) lang en is voor 2/3 deel door de natuur (geologisch breukvlak) gevormd en werd begin 19e eeuw opgeleverd. Loch Oich ligt het hoogst op 32mtr.

Het Caledonian Canal heeft eigenlijk nooit zijn functie goed kunnen bewijzen omdat na de oplevering stoomboten kwamen (stoommachine uitgevonden door de Schot, James Watt). De schepen werden waren veel sneller dan de zeilschepen en konden zo veiliger en sneller de noord ronden. Al gauw werden de schepen te groot voor het Canal waar de maximale afmeting 46 x 11 meter was.

Decennialang wordt “ the Great Glen” alleen al voor toeristische doeleinden gebruikt.

Het vroegere jaagpad is in trek bij de vele voetgangers en fietsers die de route “van kust naar kust” doen.

04 juli 2017         dinsdag  Dochgarroch  (vlakbij Inverness)             logstand 1244

Om met de eerste opening van 8.00 uur mee te kunnen, legden  we  15 min. voorafgaand de neus voor de sluis. Er waren meer gegadigden vlak voor de sluis, waardoor een paar bumperboats (huurboten met veel rubber) niet mee durfden. De behulpzame sluiswachter gaf al gauw aan dat wij ervaring hadden met sluizen en dus het zelf maar  moesten doen. Eén van de anderen boten hing zich zelf op waardoor de sluis stilgezet moest worden. Ook nu voor 9.00 uur al  tientallen fotograferende toeristen op de been, waarbij we steeds onze cheeseglimlach tentoonspreidden ondanks het langzame tempo van  de medesluizers. Opvallend dat er in dit fris schoon en naar dennen ruikend land een paar Aziaten waren die monddoekjes droegen. Over Loch Ness, een meer met meer water dan alle binnenwateren van Engeland en Wales bij elkaar, voeren zonder gezelschep van Nessie  we  meer met een lengte van 20 mijl op de motor. Voor de motorbootvaarder een kick  maar voor ons wordt het gezoem van de motor al gauw een gedrans.

Na het zwembad van Nessie met een diepte van soms meer dan 200 meter opeens in een smal kanaal van 5 meter diep, met ernaast een langgerekte grote wateroverloop (weir genaamd) op de rivier Ness die dan weer uitloopt op zee. Noord aanhouden  en dus niet in de war raken.

Om 15.00 bij de sluis aangekomen werd al vermeld dat we Inverness niet zouden halen omdat het daar erg druk zou zijn. Door de sluis in Dochgarroch meerden we af aan bij elektriciteitpalen waar geen prik op stond terwijl dit wel was aangegeven.

Op advies van de sluiswachter gingen we verleggen waarbij we stroom van een parkeerplaats konden pakken. Eenmaal afgemeerd tussen de bomen konden we genieten van een kakofonie van vogelgeluiden. Nu zien we in Schotland wel vaker deuren openstaan, maar bestelbusjes met gereedschap open en bloot op een parkeerterrein, terwijl de mensen een paar honderd meter verderop bezig zijn geeft toch wel iets aan. 

05 juli 2017         woensdag          Inverness

De sluiswachter had al gebeld dat we aankwamen en konden om 9.30 in Inverness Marine aanmeren. De 1ste nacht hoort nog bij het passagegeld en de 2e nacht moet je mits je nog binnen zeven nachten bent £10 bijbetalen. Op de aangewezen pontoon hadden we geen wifi waardoor we naar de receptie gingen voor een betere wifi ontvangst. Ook weer zo’n lieve receptioniste met de alom bekende “sorry” dat er helemaal geen wifi is. Meteen maar betaald voor de 2e nacht en £ 3 p/d voor de elektra, wat achteraf helemaal niet nodig was omdat er overal prik aanwezig was.

Kennisgemaakt met een viertal studenten die met een oude Grinde (type zeilboot)  die net terugkwamen van de  Lidl met een volgestampt karretje die naast gezellige dorstlessers ook nog gevuld was met etenswaren. De gekregen trapper bevestigd waarbij de kapitein het schroefdraad vermoedelijk zo erg beschadigde waardoor tijdens het fietsen naast een flexibele enkeltraining ook zelfs de schoenzolen slijten. De halve zool. Fietsend langs twee zeer gespecialiseerde watersportwinkels die toevallig allebei net niet de door ons gezochte zeekaart hadden, en dat weer afdeden met de bekende “sorries”. Inverness is een prachtige, winkelrijk, gemoedelijke en zeer schone stad waar veel van het oude bewaard is gebleven. Het 19e-eeuwse Inverness Castle (wat nooit als kasteel diende) is naast een museum ook in gebruik als gerechtshof en ziet er dan ook voortreffelijk goed onderhouden uit. Bus informatie opgevraagd om naar Ullapool te gaan om een vergeten tentharing op te halen die we 40 jaar geleden met Dirk en Ria tijdens een kampeervakantie waren vergeten toen we in allerijl door noodweer moesten capituleren. Naast ons lag een onherkenbaar polyester zeilbootje van ca. 6 meter met een heuse schoorsteen, dekzeil en 2 buitenboordmotoren. Later op de dag werd een kolen/turfkachel zo opgestookt dat de hele steiger blauw en zwart van de rook stond. De geur was te vergelijken met verbrande en verkoolde barbecueproducten.

Een gepensioneerde man kwam naar buiten met een geverfde haardos wat een kleurenpalet was van fossiele vaste brandstoffen zoals turf en briketten met verbrande houtskool als basis. Toen zijn Nederlandse vrouw/vriendin arriveerde vertelde zij dat ze boot net hadden aangeschaft en dat de man uit een westelijk eiland kwam waar hij zijn brood verdiende met vissen en  turfsteken. Zij handelde in biologisch voedsel met zeewier als hoofdmoot. Ze overwoog om de overvloed aan paling te exporteren naar Nederland. In de UK eten ze immers geen “snakes”. Ze zouden grote reizen gaan maken wanneer de boot opgekalefaterd zou zijn.

06 juli 2017         donderdag         Inverness           logstand 1248   

Wekker gezet om na een kwartier  fietsen de (enige) bus van 7.45 te halen. Tijdens het ontwaken vonden we dat het te hard regen wat  ons deed besluiten om ons toch maar over te geven en verder te gaan slapen. Na de regenbuien en de noodzakelijke rust zijn we gaan fietsen door een nabijgelegen dorpje en kwamen later weer uit in de stad Inverness. De Old High Church bezocht, wat aan de wieg van het christendom in Schotland zou hebben gestaan.  Omdat we interesse toonden wilde een suppoost ons zoveel vertellen dat we eigenlijk niet meer van die man afkwamen. Hele reeks namen van regimenten, orgelbouwers, kunstenaars etc. etc.. Nadien nog de Inverness Cathedral bezocht welke de meest noordelijke kathedraal van de UK is. Terug in de haven lag een Neptune motorboot met Den Oever als thuishaven die door de regenachtige periode ook maar een paar eilanden aan de westkust hadden bezocht en maar huiswaarts keerden. Het eigenaarsechtpaar had  na 47 jaar te hebben gezeild nu een motorboot.

De tocht door het Caledonian Canal is prachtig ondanks het veranderlijke weer en windrichtingen. De ruige maar groene natuur. De netheid, gastvrijheid, behulpzaamheid  en de gemoedelijkheid van de Schotten is fantastisch.  Het sluispersoneel is ondanks de niet nauwnemende  “ couple of minutes” zeer behulpzaam. Per jacht krijg je een personeelslid tenzij ze in de gaten hebben dat je selfsupporting bent. Vooraf hadden we gelezen dat we moesten beschikken over verzekeringen en dat een veiligheidsinspectie tot de mogelijkheden zou behoren. Niets van gemerkt. Ook de 30 meter lange landvasten/touwen die we nodig zouden hebben waren voor ons niet van toepassing. De sluistechniek zou zijn; 1 persoon op de sluis die de landvasten aan  de haken (geen bolders) zou doen, waarbij een lang landvast via een blok (katrol) op het voordek via het genuablok op de lier zou kunnen worden  gezet, terwijl de achterste (kortere) landvast met de hand zou kunnen worden aangetrokken.  We hadden alles mee en ook klaar gezet wat uiteindelijk helemaal niet nodig was.

Bij het omhoog gaan van de trapsluizen liep Frida op de kant mee met de voortros. Bij de achterste steven gooide ik de lus naar de meelopende “ropecrew” die deze dan weer op de haak deed. Losgooien was eenmaal boven natuurlijk simpel. Per saldo is sluizen zeker niet moeilijker dan in Nederland.

Bij het naar beneden gaan van de trapsluizen bleef Frida op de boot en deed net als de stuurman de lus om de haak die later dan weer met een slinger losgegooid kon worden. Alleen bij Fort Augustus toen dat ene zeiljacht dwars in de sluis lag en zich later ophing moesten de regels weer in acht worden genomen. Dit herhaaldelijke sluisgeneuzel was volgens ons te wijten aan de ingewikkelde theoretische techniek met het blok over het voordek. Inmiddels hadden wij de verplichtte reddingsvesten aan en moest Frida op de kant meelopen met de voortros in de hand. Bij de achtersteven kon ik natuurlijk zo de lus om de haak doen om deze later met een slinger weer los te maken. Vermeld moet worden dat we zonder wind en zonder rare drukte de sluizen zijn  gepasseerd. De huurjachten/bumperboats mogen niet voorbij de trapsluizen in Banevie en Inverness en worden opvallend goed door het sluispersoneel in de gaten gehouden.